شبکه‌های وایرلس یا بی‌سیم wireless

در‌حال‌حاضر بسیاری از کاربران که از روش‌های دسترسی به اینترنت با استفاده از مودم و خطوط تلفن به ستوه آمده‌اند در پی آن هستند تا با استفاده از راهکارهای دیگری به سرعت مطلوب خود برسند. استفاده از اینترنت بی‌سیم یکی از این راهکارها است.
ورود اتصالات بی‌سیم به دنیای ارتباطات، کاربران مشتاق زیادی‌ را به خود جذب کرده است و افرادی که برای انجام امور روزمره خود از رایانه و اینترنت استفاده می‌‌کنند و از قطع و وصل‌شدن‌های مکرر و نابهنگام ارتباط خسته شده‌اند را به سوی خود کشانده است.

 

در مورد شبکه بدون کابل بیشتر بداینم

شبکه های بدون کابل یکی از چندین روش موجود بمنظور اتصال چند کامپیوتر بیکدیگر و ایجاد یک شبکه کامپیوتری است . در شبکه های فوق برای ارسال اطلاعات بین کامپیوترهای موجود در شبکه از امواج رادیوئی استفاده می شود. تکنولوژی شبکه های بدون کابل از ایده ” ضرورتی به کابل ها ی جدید نمی باشد” ، استفاده می نمایند. درمجموع با شبکه بسیم می توان ؛ یک شبکه ای سیارداشته باشیم لب تابهایی که توسط کارمندان حرکت می کند ؛ حتی کامپیوتر تعبیه شده رو خودرو پلیس و …. پس در مباحث شبکه های کامپیوتری بحثی مهم است. در این گفتار با مبانی و تعریف شبکه های کامپیوتری و اجزا تشکیل دهنده آن آشنایی مختصری پیدا می کنیم سپس با انواع شبکه های بی سیم ؛ بدون سیم ؛ وایرلس و تکنولوژیهای به کار رفته در آن آشنا خواهیم شد ؛ شاید قسمتهای انتهای گفتار کمی فنی به نظر برسد اما به هر تقدیر؛فن آوری نوین شبکه های کامپیوتری به خصوص شبکه های بی سیم بحث روز است .شبکه های بدون کابل را بررسی کنیم
مثلا” در صورتیکه این نوع شبکه ها را در یک فضای کوچک نظیر یک ساختمان اداری ایجاد کرده باشیم و دارای یک کامپیوتر laptop باشیم که از کارت شبکه مخصوص بدون کابل استفاده می نماید ، در هر مکانی از اداره مورد نظر که مستقر شده باشیم با استفاده از Laptop می توان بسادگی به شبکه متصل و از امکانات مربوطه استفاده کرد. شبکه های بدون کابل یکی از چندین روش موجود بمنظور اتصال چند کامپیوتر بیکدیگر و ایجاد یک شبکه کامپیوتری است . در شبکه های فوق برای ارسال اطلاعات بین کامپیوترهای موجود در شبکه از امواج رادیوئی استفاده می شود. تکنولوژی شبکه های بدون کابل از ایده ” ضرورتی به کابل ها ی جدید نمی باشد” ، استفاده می نمایند.
در این نوع شبکه ها ، تمام کامپیوترها با استفاده از سیگنال هائی رادیوئی اقدام به انتشار اطلاعات مورد نظر برای یکدیگر می نمایند. این نوع شبکه ها دارای ساختاری ساده بوده و براحتی می توان یک کامپیوتر متصل به این نوع از شبکه ها را مکان های دیگر استقرار و کماکن از امکانات شبکه بهره مند گردید تعریف نت Net : شبکه کامپیوتر Network چیست هسته اصلی سیستم‌های توزیع اطلاعات را شبکه‌های کامپیوتری تشکیل می‌دهند. مفهوم شبکه‌های کامپیوتری بر پایه اتصال کامپیوترها و دیگر تجهیزات سخت‌افزاری به‌یکدیگر برای ایجاد امکان ارتباط و تبادل اطلاعات استوار شده است. گروهی از کامپیوترها و دیگر تجهیزات متصل به هم را یک شبکه می نامند.

تعریف از شبکه کامپیوتر Network

یک تعریف از شبکه کامپیوتر Network کامپیوترهایی که در یک شبکه واقع هستند، می توانند اطلاعات، پیام، نرم‌افزار و سخت‌افزارها را بین یکدیگر به اشتراک بگذارند. به اشتراک گذاشتن اطلاعات، پیام ها و نرم‌افزارها، تقریباً برای همه قابل تصور است در این فرآیند نسخه‌ها یا کپی اطلاعات نرم‌افزاری از یک کامپیوتر به کامپیوتر دیگر منتقل می‌شود. هنگامی که از به اشتراک گذاشتن سخت‌افزار سخن می‌گوییم به معنی آن است که تجهیزاتی نظیر چاپگر یا دستگاه مودم را می‌توان به یک کامپیوتر متصل کرد و از کامپیوتر دیگر واقع در همان شبکه، از آن‌ها استفاده نمود.

شبکه از لحاظ مکانی گستره جغرافیایی (Range)

انواع شبکه از لحاظ مکانی و جغرافیایی Range طبقه بندی براساس گستره جغرافیایی (Range) شبکه‌های کامپیوتری براساس موقعیت و محل نصب دارای انواع متفاوتی هستند. که چهار شبکه
۱) شبکه محلی‌ (LAN) یا‌ Local Area Network
۲) شبکه‌های شهری یا (Metropolitan Area Network MAN )
شبکه‌های MAN معمولاً از ترکیب و ادغام دو یا چند شبکه‌ LAN به‌وجود می‌آیند.
Wide Area Network WAN یا شبکه‌های گسترده وجود دارد.

اجزای شبکه کامپیوتری

اجزای شبکه کامپیوتری یک شبکه کامپیوتری شامل اجزایی است که برای درک کارکرد شبکه لازم است تا با کارکرد هر یک از این اجزا آشنا شوید.شبکه‌های کامپیوتری در یک نگاه کلی دارای چهار قسمت هستند. ؛ کامپیوتر سرویس‌دهنده server ، کامپیوتر سرویس‌گیرنده یا Client ، محیط انتقال اطلاعات ؛ تجهیزات جانبی یا منابع سخت‌افزاری اجزا اصلی شبکه های کامپیوتری هستند محیط انتقال اطلاعات تمام شبکه‌های کامپیوتری دارای بخش سومی هستند که بستر یا محیط انتقال اطلاعات را فراهم می‌کند. متداول ترین محیط انتقال در یک شبکه کابل است. بحث امروز ما نیز در مورد نوعی از محیط انتقال اطلاعات است که به شبکه را با امواج رادیویی وبدون سیم متصل می نماید مبانی شبکه های بدون کابل – وایرلس Wireless تکنولوژی شبکه های بدون کابل از ایده ” ضرورتی به کابل ها ی جدید نمی باشد” ، استفاده می نمایند. در این نوع شبکه ها ، تمام کامپیوترها با استفاده از سیگنال هائی رادیوئی اقدام به انتشار اطلاعات مورد نظر برای یکدیگر می نمایند. این نوع شبکه ها دارای ساختاری ساده بوده و براحتی می توان یک کامپیوتر متصل به این نوع از شبکه ها را مکان های دیگر استقرار و کماکن از امکانات شبکه بهره مند گردید مثلا” در صورتیکه این نوع شبکه ها را در یک فضای کوچک نظیر یک ساختمان اداری ایجاد کرده باشیم و دارای یک کامپیوتر laptop باشیم که از کارت شبکه مخصوص بدون کابل استفاده می نماید ، در هر مکانی از اداره مورد نظر که مستقر شده باشیم با استفاده از Laptop می توان بسادگی به شبکه متصل و از امکانات مربوطه استفاده کرد.

شبکه های کامپیوتری نوع خدمات وسرویس دهی

نگاهی فنی به شبکه های کامپیوتری شبکه های کامپیوتری از نقطه نظر نوع خدمات وسرویس دهی به دو گروه :
۱) نظیر به نظیر
۲) سرویس گیرنده / سرویس دهنده
نقسیم می گردند.
در شبکه های نظیر به نظیر هر کامپیوتر قادر به ایفای وظیفه در دو نقش سرویس گیرنده و سرویس دهنده در هر لحظه است . در شبکه های سرویس گیرنده / سرویس دهنده ، هر کامپیوتر صرفا” می تواند یک نقش را بازی نماید. ( سرویس دهنده یا سرویس گیرنده ) . در شبکه های بدون کابل که بصورت نظیر به نظیر پیاده سازی می گردنند ، هر کامپیوتر قادر به ارتباط مستقیم با هر یک از کامپیوترهای موجود در شبکه است . برخی دیگر از شبکه های بدون کابل بصورت سرویس گیرنده / سرویس دهنده ، پیاده سازی می گردند. این نوع شبکه ها دارای یک Access point می باشند. دستگاه فوق یک کنترل کننده کابلی بوده و قادر به دریافت و ارسال اطلاعات به آداپتورهای بدون کابل ( کارت های شبکه بدون کابل ) نصب شده در هر یک از کامپیوترها می باشند.

انواع شبکه های بدون کابل Wireless

شبکه های بدون کابل Wireless چهار نوع متفاوت از شبکه های بدون کابل وجود دارد ( از کند و ارزان تا سریع و گران )
▪ BlueTooth
▪ IrDA
▪ HomeRF)SWAP)
▪ WECA)Wi-Fi)

شبکه‌های بی‌سیم (wireless)

شبکه‌های بی‌سیم (wireless) یکی از تکنولوژی‌های جذابی هستند که توانسته‌اند به خوبی پاسخگوی نیاز بسیاری از کاربران اینترنت باشند.
البته، هر چند این تکنولوژی جذابیت و موارد کاربرد بالایی دارد ولی مهم‌ترین مرحله که تعیین‌کننده میزان رضایت از آن را به دنبال خواهد داشت، ارزیابی نیازها، توقعات و مقایسه آن با امکانات و قابلیت‌های این تکنولوژی است.

● اینترنت بی‌سیم در ایران

نصری یک ارائه‌دهنده خدمات اینترنتی می‌گوید: اینترنت بی‌سیم حدود ۷سال است که در ایران مورد استفاده قرار می‌گیرد و به علت وجود موانعی که در ابتدای ورود این شبکه به کشور وجود داشت، در مراحل اولیه در شهرستان‌هایی با مساحت کم مورد استفاده قرار گرفت.
وی شبکه ارتباطی بی‌سیم، wimax wireless، wi-fi وIP wireless را از شبکه‌های فعال ارتباطی در ایران معرفی کرده و می‌گوید: در حال حاضر شبکه‌های ارتباطی مذکور توسط شرکت مخابرات به اشخاص حقوقی واگذار می‌شود و این اشخاص با فروش این شبکه‌ها به کاربران خانگی و… ارتباطات بی‌سیم اینترنتی را در کشور گسترش می‌دهند.

● مخابرات و تصدی‌گری فروش اینترنت بی‌سیم

در حال حاضر شرکت مخابرات ایران تنها عرضه‌کننده رسمی و مستقیم سیستم wire Less به شمار می‌رود که طی سال‌های اخیر با تغییر سیاست‌کاری خود به فروش حجمی اینترنت بی‌سیم به اشخاص حقوقی مبادرت ورزیده است. البته شرکت‌های دیگری چون سروش رایانه، آی‌تک و پارس آن‌لاین نیز به صورت محدود با استفاده از ماهواره و امواج نوری تامین‌کننده نیاز برخی متقاضیان خطوط اینترنت هستند. اما شرکت مخابرات متصدی رسمی این کار است. طبق اعلام یکی از ارائه‌دهنده‌گان خدمات اینترنتی، شرکت مخابرات طی دو سال اخیر اقدام به ارائه سیستم wire less به کاربران کرده است و در قبال ارائه این خدمات به صورت ماهانه از مشترکین حق اشتراک دریافت می‌کند.
به گفته وی اشخاص حقوقی نیز که با تعبیه یک آنتن مرکزی مشترک شبکه wireless شده‌اند با به اشتراک گذاشتن خطوط این شبکه بین کاربران مختلف از آنها حق اشتراک دریافت می‌کنند.

● انواع شبکه بی‌سیم

همانطور که قبلا اشاره کردیم شبکه wire less در ایران به سه نوع wimax ، wi Fi و IP تقسیم‌بندی می‌شود که هر کدام بسته به بعد آنتن‌دهی، قابلیت‌های کاربردی و … برای امور اداری، تجاری و مصارف خانگی به کار برده می‌شوند.

● وای ماکس Wimax

wimax استانداردی است برای انتقال اطلاعات به‌صورت بی‌سیم در فواصل طولانی با پهنای باند زیاد.
از کاربردهای آن می‌توان به ارتباط مشترک با شبکه در آخرین ضلع ارتباطی (مرکز تلفنی محلی تا منزل، بدون سیم)، استفاده در شبکه‌های سلولی، برقراری ارتباط‌های پر‌سرعت در شرکت‌ها، انتقال صوت، تصویر و … اشاره کرد.
استفاده از wimax به عنوان یک راهکار ارتباطی در شبکه‌های شهری میان محل مشترک و نزدیک‌ترین مرکز مخابراتی به عنوان اصلی‌ترین مزیت این سرویس در مقابل کابل‌های مسی و تکنولوژی‌های DSL است.
طبق اعلام یکی از ارائه‌دهندگان خدمات اینترنتی، wimax در حالت ایده‌آل اجازه می‌دهد که پهنای باند در حدود ۷۰مگابیت بین کاربران و نقطه مرکزی، به صورت اشتراکی مورد استفاده قرار گیرد.
به گفته وی، استانداردهای دسترسی به اینترنت و شبکه نشان می‌دهد که چنین پهنای باندی برای حدود ۶۰شرکت که همزمان نیاز به یک ارتباط اینترنتی معادل ۵۴۴/۱مگابیت داشته باشند کافی خواهد بود.
وی عقیده دارد، کیفیت wimax باعث شده است این تکنولوژی برای استفاده در سرویس‌های مانند VOIP، کنفرانس‌های ویدئویی، برقراری شبکه‌های خصوصی و‌…به طور همزمان کاربرد داشته باشد.
ناظر، یک ارائه‌دهنده خدمات اینترنتی نیز در این زمینه می‌گوید: «در حال حاضر wimax wireless توسط شرکت‌های لایزر، داتک، هماتل و سروش رسانه ارائه می‌شوند که هزینه تجهیزات و قیمت پهنای باند آن بسته به سرعت این شبکه متفاوت است.»
وی هزینه تجهیزات wimax که شامل آنتن مرکزی و … است را حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰هزار تومان و قیمت پهنای باند را ماهیانه حدود ۶۰هزار تا ۶میلیون تومان اعلام کرد.

● وای فای Wi Fi

Wi Fi Wire less نیز از لحاظ قابلیت‌های کاربری مانند wimax بوده و در ایران توسط چند شرکت که داتک از جمله آنها است ارائه می‌شود.
به گفته فعالان این عرصه هزینه تجهیزات Wi Fi حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰هزار تومان است و نرخ پهنای باند هم در حد ناچیزی است.
نامق، یکی از ارائه‌دهندگان خدمات اینترنتی می‌گوید: در حال حاضر شرکت‌های نامشخصی که چندان هم بزرگ و معروف نیستند این خطوط را به مشترکان ارائه می‌دهند و بسیاری از ISPها در نقاط مختلف شهر با برپایی دکل، این خطوط را بین متقاضیان به اشتراک می‌گذارند.
وی معتقد است بسیاری از ISPها نیز شبکه Wi Fi را به صورت رایگان در اختیار کاربران می‌گذارند که برخی ISPهای پاساژ پایتخت از این جمله‌اند.

● IP wireless

برای کاربران خانگی، اداری و تجاری تجهیزات IP به عنوان یک گذرگاه بی‌سیم برای منازل و دفاتر عمل می‌کند.

IP wireless نوعی از خدمات دسترسی به شبکه جهانی اینترنت است که بی‌وقفه و به صورت بی‌سیم با سرعت بالا ارائه می‌شود و محدودیت این سرویس در پهنای باند ارائه شده حداکثریک مگابیت است.
این سیستم به طور معمول به نصب حرفه‌ای نیاز ندارد و در نتیجه نیازی به انتظارهای طولانی برای رسیدن نوبت نصب و حضور مامورین نصب در محل مورد نظر نیست و همچنین قابل انتقال است. از همه مهم‌تر توانایی این سیستم در برقراری ارتباط است که بسیار قابل اطمینان‌تر و پرسرعت‌تر از (DSL)، سیستم‌های ماهواره‌ای و مودم‌های کابلی است. حداقل امکانات و لوازم جانبی نیز که برای استفاده از خدماتIP wire LESS لازم است عبارت است از PC و ACINTOSH.
شاهد، یکی از ارائه دهندگان خدمات اینترنتی در این زمینه می‌گوید: در ایران تنها شرکت داتک اقدام به ارائه شبکه بی‌سیم IP می‌کند و به همین دلیل این شبکه نسبت به WIMax و WIFI بسیار ضعیف عمل کرده و بیشتر، کاربران خانگی از آن استفاده می‌کنند. در حالی که wimax و WIFI بیشتر کاربری تجاری و اداری دارندتا خانگی. وی هزینه تجهیزات IP WIRE LESS را حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰هزار تومان و هزینه پهنای باند آن را از ۳۵هزار تومان به بالا اعلام کرد.
وی معتقد است در‌حال‌حاضر اکثر شرکت‌های ارائه دهنده این خدمات، شبکه‌های WIRE LESS ۱۲۸، ۶۴ و … مگابیتی را بین ۴، ۸ تا ۱۰ مشترک تقسیم می‌کنند و در قبال ارائه این خدمات مبالغی حدود ۳۵ تا ۱۰۰هزار تومان دریافت می‌کنند.

● موانع شبکه wireless

وجود ساختمان‌های بلند، ناهمواری و پستی و بلندی‌های زمین و… از عواملی هستند که امواج شبکه wireless را تغییر داده و گاهی اوقات باعث بروز مشکلاتی در این زمینه می‌شوند.
اما به گفته فعالان این عرصه، این مشکلات در مقایسه با موانعی که سر راه خطوط زمینی اینترنت (Leased line) است، بسیار ناچیز است.
چراکه خطوط زمینی از زیرساخت سیم‌های مسی استفاده می‌کنند که برای ارتقای آن در هر مرحله نیاز به صرف هزینه‌های اضافی است.
امروزه ارتباطات باند پهن (بی سیم) نه‌تنها جانشین مناسبی برای خطوط زمینی (Leased line) است بلکه در نقاطی که امکان برقراری ارتباطات زمینی وجود ندارد، می‌تواند مقرون به صرفه بوده و در مدت زمان بسیار کوتاه‌تری نصب و راه‌اندازی شود.

● مزیت‌های wireless

پشتیبانی از همه پروتکل‌ها و خصوصیات چند رسانه‌ای مدیریت فراگیر از درونی‌ترین نقطه شبکه تا نقاط انتهایی آن، قابلیت کنترل و تنظیم کیفیت خط ارتباطی، پشتیبانی‌های مختلف مانند (نگهداری و گزارش‌های مالی و آماری برای مشترکان)، ارائه پهنای باند به میزان درخواستی کاربران، خدمات Billing برای سرویس‌های اشتراکی، یکپارچگی خدمات صوتی و تصویری، داده و اینترنت، عدم نیاز به دید مستقیم به آنتن (NLOS) از جمله ویژگی‌های شبکه wire Less است.

● تغییرات قیمت

طبق اعلام صدوق، یکی از ارائه‌دهندگان خدمات اینترنت بی‌سیم، نرخ ارائه این خدمات نسبت به سال گذشته در حدود۳۰ تا ۵۰درصد کاهش یافته است.
وی علت این امر را ایجاد رقابت بین ISPها و شرکت‌های بزرگ ارائه‌دهنده خدمات اینترنتی بی‌سیم عنوان کرده و می‌گوید: شرکت مخابرات حدود ۵۰درصد به خریداران حجمی شبکهwire less تخفیف می‌دهد.